Gioconda Belli: "70% van de fictieboeken wordt door vrouwen gelezen."
A silence full ofmohres (Seix Barral), de nieuwste roman van de Nicaraguaanse schrijfster Gioconda Belli , is volgens de schrijfster een erkenning van de dochters en zonen van de generatie die deel uitmaakte van de revoluties in Latijns-Amerika. Maar ook, in zijn woorden, een manier om om te gaan met " desillusie , iets wat wij allemaal in Latijns-Amerika met ons meedragen die hoopten dat een andere wereld mogelijk was."
De Nicaraguaan, een sleutelfiguur uit de hedendaagse Latijns-Amerikaanse literatuur , is in Buenos Aires om deze nieuwe roman te presenteren. Het is de afsluiting van de trilogie die begon met De bewoonde vrouw en Het land onder mijn huid. Het werd geschreven tijdens de pandemie en richt zich op Penelope, de dochter van een revolutionaire moeder , en is een eerbetoon aan de generaties die opgroeiden te midden van de echo's van sociale strijd.
In gesprek met Clarín reflecteerde Belli op de impact van de revolutie op familierelaties , het verband tussen literatuur en maatschappelijke transformatie en de essentiële rol van vrouwen als scheppers en lezers. Vanuit zijn ballingschap in Spanje bevestigt hij zijn toewijding aan de literatuur als instrument van verzet en hoop in het licht van de huidige uitdagingen.
– "De kinderen van degenen onder ons die betrokken waren bij de revolutie, leden een soort verlating. De verlating van hun vaders werd geaccepteerd. Met hun moeders was het een ander verhaal. Die moederlijke afwezigheid belastte beide partijen met een zeer pijnlijke mate van schuldgevoelens. Ik dacht aan mijn dochters tijdens het schrijven van deze roman," zei je over A Silence Full of Murmurs . Waarom denk je dat dit gebeurt?
– Omdat mannen alles mochten, hoefden ze nergens over na te denken: zij waren degenen die oorlog voerden, zij waren degenen die de regering vormden, mannen hadden altijd een heel geaccepteerd openbaar leven, dat werd van hen verwacht. Wat vrouwen betreft: nee. Voor ons was het de privésfeer, het huiselijke. We werden in die kleine wereld geduwd, want hoewel het geweldig is om onze kinderen op te voeden, is het in werkelijkheid een beperkte wereld. Als een vrouw bijvoorbeeld naar een revolutie ging, dan had ze altijd last van schuldgevoelens. Die werden haar opgelegd door de maatschappij, maar ze legde ze zichzelf ook op. Dit boek is voor mij heel belangrijk omdat het de afsluiting is van een trilogie die begon met The Inhabited Woman en werd vervolgd met The Country Under My Skin. En deze roman gaat over hoe je het probleem van desillusie enigszins kunt oplossen. Ik denk dat dit iets is wat wij allemaal in Latijns-Amerika met ons meedragen als we hopen dat er een andere wereld mogelijk is. Ik heb het enorme geluk gehad om de triomf van de revolutie in 1979 mee te maken. Het was een geschenk van het leven. Maar toen waren we enorm teleurgesteld, want de verschrikkelijke repressie die daarop volgde, waardoor ik nu bijvoorbeeld in ballingschap zit, hadden we niet verwacht. De meesten van ons lieten Ortega in de steek toen hij begon te verraden wat wij beschouwden als de idealen van de revolutie. Ze hebben me mijn nationaliteit afgenomen, ze hebben me tot landverrader verklaard, zonder bewijs, zonder proces, zonder recht op verdediging. Ze hebben me mijn huis afgenomen, mijn pensioen.
De meesten van ons lieten Ortega in de steek toen hij begon te verraden wat wij beschouwden als de idealen van de revolutie.
–Waar is die hoop vandaag de dag?
–Ik denk dat we een donkere periode in de geschiedenis ingaan met mensen die we in het verleden nooit zouden hebben geaccepteerd: iemand als Trump die de verkiezingen in de Verenigde Staten won, Milei die de verkiezingen in Argentinië won, Ortega die aanbleef als regeerder in Nicaragua. Ik denk dat projecten een analyseproces nodig hebben en dat we creatiever moeten zijn om te bedenken wat er hierna kan gebeuren.
De schrijver Gioconda Belli, in Buenos Aires. Foto: Juano Tesone.
– Hoe ging u te werk bij het interpreteren van de stem van Penelope, de hoofdpersoon van het verhaal, dochter van Valeria, de revolutionaire?
–Ik begon aan de roman tijdens de pandemie. Ik had veel werk en Penelope trok mijn aandacht. Als je begint met het schrijven van een roman, weet je niet altijd wat je zoekt. Ik wist wel dat ik troost wilde vinden, dat ik wilde weten hoe ik met de teleurstelling om kon gaan, maar tegelijkertijd wist ik niet hoe en wilde ik dat ook niet vanuit mijn eigen verhaal doen. Ik heb altijd aan mijn dochters gedacht, ik heb geweldige gesprekken met ze gevoerd (je kunt je voorstellen dat dat niet makkelijk voor ze was) en toen dacht ik: waarom zouden we ze niet wat erkenning geven? En niet alleen zij, maar alle jongeren die tijdens dit proces bij hun ouders woonden en die pijn, lijden en isolement moesten doorstaan. Het leek mij juist om ook de andere kant van deze grote heldendaden te erkennen, want er is ook heldendom te bekennen aan de kant van onze kinderen. Ik wilde ook graag een verslag van de pandemie achterlaten, omdat het mij een heel belangrijk moment leek. Ik wilde niet dat het de hoofdrol zou spelen, maar dat het meer op een kader zou lijken.
–Een kader voor eenzaamheid?
–Ik zag het als een moment waarop de hoofdpersoon wordt geconstrueerd in stilte, verzoening en het vinden van de rollen van de moeder. Ik hou erg van gothic novels, dus heb ik er een beetje mysterie aan toegevoegd.
–Het is een roman waarin, net als in uw vorige boeken, vrouwen netwerken onderling smeden om elkaar te steunen en te begeleiden.
–Ik word er altijd ongemakkelijk van als vooral mannen beweren dat vrouwen slechter zijn dan elkaar. Ik denk dat dat absoluut niet waar is. De keren dat ik steun nodig had, ik was ziek, ik was depressief, wie heeft mij gered? mijn vriendinnen. En ik denk dat vrouwen in die zin een enorm vermogen hebben om anderen te begrijpen, omdat we allemaal op de een of andere manier vergelijkbare levens leiden en vergelijkbare dingen meemaken. Ik heb veel gereisd met mijn romans en wat mij verrast, is dat ik vrouwen in Italië, Frankrijk en Nederland ontmoet die zich vertegenwoordigd voelen.
– Hoe is uw werk in andere landen over de hele wereld ontvangen, aangezien het in meer dan 20 talen is vertaald?
–We zijn allemaal verbonden door een geografie en een geschiedenis, maar ik denk dat het de menselijke ervaring is die ons verenigt, niet alleen van vrouwen, maar ook van de mannen die in de romans voorkomen.
–Waar werk je nu aan?
–Ik denk nu na. Ik werk nog niet aan iets specifieks. Ik heb meerdere ideeën, want gelukkig heb ik nog genoeg ideeën. Soms schrijf ik 50 pagina's en als ik na 50 pagina's helemaal verslaafd ben, denk ik dat ik het goed doe. Maar ik ben nog niet begonnen; Ik heb een lang verhaal en ik ben benieuwd hoe het afloopt.
Ik heb een liefdesrelatie met Argentinië die voortkomt uit mijn lezers en ik kijk ernaar uit om de mensen in het echt te ontmoeten.
–Wat zijn uw verwachtingen van de Boekenbeurs?
–Ik kijk ernaar uit mijn lezers te ontmoeten. Ik heb een liefdesrelatie met Argentinië die voortkomt uit mijn lezers en ik kijk ernaar uit om de mensen in het echt te ontmoeten. Het geeft mij altijd enorm veel voldoening om in een ruimte te zijn waar je ziet dat mensen reageren op wat je zegt. Dat is echt indrukwekkend. Als je erover nadenkt hoe eenzaam je baan is en je je plotseling realiseert hoeveel impact je woorden hebben gehad, is dat verbazingwekkend.
– Is het tijdens deze bijeenkomsten dat u beseft hoe uw boeken uw lezers hebben veranderd?
–En hoe lezen mij heeft veranderd. Ik zou niet de persoon zijn die ik ben als ik de boeken die ik lees niet had gelezen.
De schrijver Gioconda Belli, in Buenos Aires. Foto: Juano Tesone.
–En welke hebben jou veranderd?
–Van Jules Verne, die de deuren van mijn verbeelding opende, tot alle Engelse romans, van Jane Austen, van Charlotte Bronte en dan ook nog Virginia Woolf, die mijn grote lerares is, ik aanbid haar. Ook boeken als The Wretched of the Earth van Frantz Fanon hebben mijn leven veranderd, en Hopscotch van Cortazar, die ik met veel plezier heb ontmoet toen ik jurylid was voor de Casa de las Américas-prijs. Hij was datzelfde jaar jurylid. Julio ging vaak naar Nicaragua en we werden vrienden. Hij was zo'n goed en nobel mens, en bovendien een groot schrijver. Ik was onlangs in Austin (Texas), de thuisbasis van een van de belangrijkste collecties Latijns-Amerikaanse literaire manuscripten, en ik hield het Hopscotch-manuscript in mijn handen. Ik was ook gefascineerd door Borges, García Márquez, Carlos Fuentes en Donoso: de economische bloei was heel belangrijk in mijn leven.
–Welke vrouwelijke schrijvers vind je leuk?
–Luisa Valenzuela, Mariana Enriquez, Claudia Pineiro, Camila Sosa Villada, Samantha Schweblin, Gabriela Cabezon Camara, Fernanda Trias, Pilar Quintana, Paulina Flores, Marcela Serrano. Wij hebben een aantal geweldige schrijvers.
–Denk je dat cultuur een van de bakens van vandaag kan zijn?
–Ja, en vrouwen: ik denk dat wij veel bijdragen aan de manier waarop wij de wereld zien en aan de literatuur. We zijn zo lang het zwijgen opgelegd... In Spanje, waar ik nu woon, verbaas ik me over het aantal boekenclubs, en het zijn allemaal vrouwen: 70% van alle fictieboeken ter wereld wordt door vrouwen gelezen. Wij zijn intelligent genoeg om de schoonheid van verbeelding te waarderen.
- Hij werd geboren in Managua, Nicaragua. Winnares van de Biblioteca Breve-prijs en de Sor Juana Inés de la Cruz-prijs voor haar roman Die Oneindigheid in de Palm der Hand (2008). Ze is ook de auteur van de iconische roman Die Bewoonde Vrouw (1988), die de Duitse Boekverkopers-, Bibliothecarissen- en Uitgeversprijs voor Politieke Roman van het Jaar en de Anna Seghers-prijs van de Kunstacademie won.
De schrijver Gioconda Belli, in Buenos Aires. Foto: Juano Tesone.
- Andere romans van haar zijn Sofia of the Omens (1990), Waslala (1996), The Scroll of Seduction (2005), The Country of Women (2010, La Otra Orilla Prize), The Intense Heat of the Moon (2014) en A Silence Full of Murmurs (2024). Ook publiceerde hij The Country Under My Skin (2001; 2024), zijn memoires uit de Sandinistische periode. Voor zijn poëtische werk ontving hij onder meer de Mariano Fiallos Gil-prijs in Nicaragua, de Casa de América-prijs in Cuba en de Generation of '27-prijs en de prijs van de stad Melilla in Spanje.
- In 2011 publiceerde Seix Barral de dichtbundel Honey Scandal. Ze is ook de auteur van de essaybundel Rebellions and Revelations (2018) en drie kinderverhalen: The Butterfly Workshop (2004), The Tight Embrace of the Vine (2006) en When Laughter Blossomed (2017).
- Ze ontving in 2018 de Eñe Festival Award voor haar oeuvre, de Hermann Kesten-prijs voor haar inzet voor de mensenrechten en in 2023 de Koningin Sofía Ibero-Amerikaanse Poëzieprijs. Daarnaast kreeg ze de titel Chevalier des Arts et des Lettres en is ze voorzitter van PEN Nicaragua. Zijn werk is in meer dan twintig talen vertaald.
Gioconda Belli zal deze zaterdag om 19.00 uur op de boekenbeurs aanwezig zijn. deelname aan de Central America Cuenta-serie op de boekenbeurs van Buenos Aires naast Luis Chaves (Costa Rica), Luis Lezama (Honduras) en Melisa Rabanales (Guatemala) in de Alfonsina Storni-kamer. En morgen, zondag, om 19.00 uur, presenteert hij zijn nieuwe boek in de Julio Cortázar-zaal.
Clarin
